De brief die nooit verzonden werd (1960)

Michail Kalatozov

In januari 2025 brengt Eye Filmmuseum een reeks gerestaureerde Sovjet klassiekers opnieuw naar de bioscoop. Naast De brief die nooit verzonden werd is ook Als de kraanvogels overvliegen bij ons te zien.

Een wetenschappelijke expeditie naar Siberië is het uitgangspunt voor dit visueel overweldigende epos waarin de bestrijding van een geweldige bosbrand de hoofdrol opeist. Digitale restauratie van Michail Kalatozovs klassieker over de krachten van de natuur en de hebzucht van de mens. Onderdeel van de Gouden Palm-competitie van 1960 in Cannes en te zien een gloednieuwe digitaal gerestaureerd versie.

Met de oorlog in Oekraïne en de harde repressie van Poetin lijkt Rusland terug te keren naar de dictatoriale tijden van Stalin, nu in een hedendaags jasje. Anders was dat in de late jaren vijftig en vroege jaren zestig, toen Nikita Chroesjtsjov ruimte gaf voor politieke hervormingen en ook het culturele klimaat (relatief) liberaler werd, een periode die bekend staat als ‘de Dooi’.

Een nieuwe generatie filmmakers – onder wie Andrej Tarkovski (1932-1986) en Marlen Choetsijev (1925-2019) – stond op; ze bezongen niet langer de zegeningen van het communisme, maar richtten zich op het levensgevoel van jonge Russen, maatschappelijke kwesties of meer kunstzinnige bespiegelingen
Ook de in Georgië geboren filmer Michail Kalatozov (1903-1973) maakte gebruik van nieuwe vrijheden. Met Als de kraanvogels overvliegen (1957), De brief die nooit verzonden werd en Soy Cuba (1963/1966), maakte hij internationaal furore.

De brief die nooit verzonden werd handelt over een expeditie van vier jonge geologen naar de Siberische wildernis, op zoek naar het kostbare diamant. Wat een avonturenfilm in de sociaal-realistische traditie lijkt, neemt geleidelijk een andere wending. De sovjetmens blijkt niet opgewassen tegen de ontketende Siberische natuur: een enorme bosbrand dwingt het viertal tot een vlucht voor hun leven.

Veel van de aantrekkingskracht van de film is te verklaren uit het virtuoze gebruik van de (hand)camera door veteraan-cameraman Sergej Oeroesevski. De scènes waarin de geologen zich een weg banen door de brandende taiga zijn nog altijd indrukwekkend, ze lijken een voorafschaduwing van de vele bosbranden waar de 21ste-eeuwse wereld mee te kampen heeft.

 

 

za 11 jan '25
  • 16:50
  • alle vertoningen
Kaarten
€ 12,50
  • filmspecial
Sovjet Unie
1960
93’
Russisch gesproken
Nederlands ondertiteld
12 Angst

In januari 2025 brengt Eye Filmmuseum een reeks gerestaureerde Sovjet klassiekers opnieuw naar de bioscoop. Naast De brief die nooit verzonden werd is ook Als de kraanvogels overvliegen bij ons te zien.

Een wetenschappelijke expeditie naar Siberië is het uitgangspunt voor dit visueel overweldigende epos waarin de bestrijding van een geweldige bosbrand de hoofdrol opeist. Digitale restauratie van Michail Kalatozovs klassieker over de krachten van de natuur en de hebzucht van de mens. Onderdeel van de Gouden Palm-competitie van 1960 in Cannes en te zien een gloednieuwe digitaal gerestaureerd versie.

Met de oorlog in Oekraïne en de harde repressie van Poetin lijkt Rusland terug te keren naar de dictatoriale tijden van Stalin, nu in een hedendaags jasje. Anders was dat in de late jaren vijftig en vroege jaren zestig, toen Nikita Chroesjtsjov ruimte gaf voor politieke hervormingen en ook het culturele klimaat (relatief) liberaler werd, een periode die bekend staat als ‘de Dooi’.

Een nieuwe generatie filmmakers – onder wie Andrej Tarkovski (1932-1986) en Marlen Choetsijev (1925-2019) – stond op; ze bezongen niet langer de zegeningen van het communisme, maar richtten zich op het levensgevoel van jonge Russen, maatschappelijke kwesties of meer kunstzinnige bespiegelingen
Ook de in Georgië geboren filmer Michail Kalatozov (1903-1973) maakte gebruik van nieuwe vrijheden. Met Als de kraanvogels overvliegen (1957), De brief die nooit verzonden werd en Soy Cuba (1963/1966), maakte hij internationaal furore.

De brief die nooit verzonden werd handelt over een expeditie van vier jonge geologen naar de Siberische wildernis, op zoek naar het kostbare diamant. Wat een avonturenfilm in de sociaal-realistische traditie lijkt, neemt geleidelijk een andere wending. De sovjetmens blijkt niet opgewassen tegen de ontketende Siberische natuur: een enorme bosbrand dwingt het viertal tot een vlucht voor hun leven.

Veel van de aantrekkingskracht van de film is te verklaren uit het virtuoze gebruik van de (hand)camera door veteraan-cameraman Sergej Oeroesevski. De scènes waarin de geologen zich een weg banen door de brandende taiga zijn nog altijd indrukwekkend, ze lijken een voorafschaduwing van de vele bosbranden waar de 21ste-eeuwse wereld mee te kampen heeft.